تعریف
طبق ماده ۱۱۶ قانون تجارت ایران، شرکت تضامنی شرکتی است که تحت نامی مخصوص بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی برای امور تجارتی تشکیل شود. اگر داراییهای شرکت برای پرداخت تمام قرضها کافی نباشد، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قرضهای شرکت هستند. هر قراری نیز که بر خلاف این بین شرکا ترتیب داده شود در برابر اشخاص ثالث کانلمیکن خواهد بود. همچنین طبق ماده ۱۱۷، در نام شرکت باید عبارت شرکت تضامنی و دستکم اسم یکی از شرکا ذکر شود. در صورتی که نام شرکت دربردارندۀ اسامی تمام شرکا نباشد، باید بعد از اسم شریک یا شریکانی که نامشان آمده، عبارتهایی از قبیل «و شرکا» یا «و برادران» قید شود. ثبت شرکت تضامنی در شرایطی که افراد قصد دارند کسبوکاری خانوادگی را گسترش دهند بسیار رایج است.
مهمترین ویژگی شرکت تضامنی این است که امنیت بیشتری برای مشتریان ایجاد میکند. زیرا همۀ شرکا متعهد هستند که بدهیهای احتمالی شرکت را به طور کامل پرداخت کنند. بنابراین اشخاص میدانند که میتوانند تک تک به سراغ شرکا بروند و بدون نگرانی با آنها معامله کنند. همچنین از آنجایی که هر شریک، ضامنِ تمامی تعهدات شرکت است، اشخاص میتوانند برای دریافت طلب خود به هر کدام از آنها مراجعه کنند. به همین دلیل نیز توصیه میشود هنگام تاسیس و ثبت شرکت تضامنی در انتخاب شرکای خود دقت کافی را انجام دهید. این افراد باید قابل اعتماد و بسیار مسئولیتپذیر باشند تا نه تنها مشکلی برای شرکت ایجاد نکنند، بلکه بتوانند در شرایط پیچیده پشتیبان دیگر اعضا باشند. گفتنی است که نظارت بر عملکرد شرکت و گردش امور نیز بر عهدۀ خود شرکا است.
مطابق با ماده ۱۱۸ قانون تجارت ایران، شرکت تضامنی هنگامی تشکیل میشود که تمام سرمایۀ نقدی آن تأدیه و سهمالشرکۀ غیرنقدی آن تقویم (قیمتگذاری) و تسلیم شود. حداقل سرمایه برای تاسیس شرکت تضامنی طبق قانون محدودیتی ندارد. با وجود این، عرفاً کمترین میزان سرمایه برای این کار یک میلیون ریال است. همچنین مطابق با ماده ۱۲۳، در شرکتهای تضامنی هیچ یک از شرکا نمیتوانند سهم خود را به دیگری منتقل کنند مگر با رضایت تمام شرکا. گفتنی است که سود فعالیتها نیز طبق شرکتنامه و تنها در شرایطی پرداخت خواهد شد که سبب کاسته شدن از سرمایۀ شرکت نشود. در واقع اگر ضررها موجب شوند که سهمالشرکه اعضا کم شود، طبق ماده ۱۳۲، تا هنگامی که این کمبودها جبران نشوند پرداخت هر نوع منفعتی به شرکا ممنوع است. نکتۀ بسیار مهم دیگری که وجود دارد این است که طبق ماده ۱۳۵، هر شرکت ثبت شدۀ تضامنی میتواند با تصویب تمام شرکا و رعایت تمام مقررات به شرکت سهامی تبدیل شود.
مدارک لازم
- شرکتنامه با امضای همۀ اعضا (دو نسخه)
- تقاضانامه با امضای تمام شرکا (دو نسخه)
- صورتجلسه با امضای کلیه شرکا (دو نسخه)
- کارت ملی و شناسنامه تمامی شرکا (همچنین کارت پایان خدمت یا معافیت از سربازی برای آقایان)
- نام و مشخصات مدیر یا مدیران شرکت (از میان شرکا یا خارج از این مجموعه)
- گواهی مدیر شرکت مبنی بر تأدیۀ تمام سرمایه شرکت
- اساسنامه (دو نسخه، در صورت لزوم)
- مجوز فعالیت از مراجع قانونی ذیربط (در صورتی که فعالیت مورد نظر به مجوز قانونی نیاز دارد)
روند کلی ثبت
نحوه ثبت شرکت تضامنی در ایران دارای پیچیدگیهایی است که رعایت نکردن دقیق آنها ممکن است این فرایند را بسیار طولانی و دشوار کند. در ادامه فهرستی از مراحل ثبت شرکت تضامنی را آوردهایم که با دنبال کردن آنها میتوانید به آسانی این روند قانونی را به طور کامل طی کنید.
- نام شرکت تضامنی باید دربردارندۀ اسم دستکم یکی از شرکا باشد. ذکر این نام به منظور معرفی این فرد و اعتبار بخشیدن به شرکت است.
- تنظیم اساسنامه شرکت تضامنی الزامی نیست اما تنظیم شرکتنامه به عنوان قرارداد رسمی بین اعضا اجباری است.
- شرکتنامه باید دربردارندۀ اطلاعات اصلی و اساسی شرکت باشد. مشخصات شرکت، شرکا، مدیران و میزان سرمایه نقدی و غیرنقدی جزو این موارد هستند.
- تشکیل شرکت تضامنی منوط به تأمین کامل سرمایههای نقدی و غیرنقدی مقرر است. گرچه طبق قانون، حداقلی برای این مبلغ در نظر گرفته نشده است.
- دستکم دو شریک و یک مدیر باید برای معرفی به اداره ثبت شرکتها معیّن شوند.
- شریک شما باید توانایی مالی کافی برای پاسخگویی به تمام بدهیهای احتمالی شرکت را در آینده داشته باشد.
- ثبت نهایی شرکت تضامنی با درج آگهی در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران و انتشار آگهی درروزنامه کثیرالانتشار به پایان میرسد.